Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane
222

Stefan Batory, Szeląg Gdańsk 1581 - RZADSZY, ex. Marzęta

+2 ex. Marzęta
add Twoja notatka 
Opis pozycji
Stan zachowania: +2
Literatura: CNG 128.III, Parchimowicz-Brzeziński 169.c, Kopicki 7429 (R)
Kolekcja: Kolekcja Dariusza Marzęty cz. II

Rzadszy rocznik.

Odmiana ze skróconą datą na rewersie po bokach herbu Gdańska.

Moneta pochodząca z kolekcji Dariusza Marzęty wraz z załączoną kopertką ze zbioru.

Atrakcyjny egzemplarz z dużą ilością menniczej świeżości.


Po wielkiej reformie monetarnej Zygmunta Starego nastał kilkudziesięcioletni okres stagnacji, który z biegiem czasu zamienił się w chaos pieniężny. U progu panowania Stefana Batorego w obiegu znajdowały się monety dwóch ostatnich Jagiellonów, jak też monety obce. Uporządkowanie kwestii pieniężnych przez nowego króla było nieodzowne. Wielka reforma Stefana Batorego z lat 1578-1580 należy do najważniejszych w historii polskiego mennictwa. Objęła ona m.in.: emisję stabilnego i pełnowartościowego pieniądza, powiązanie systemu pieniężnego Rzeczypospolitej z systemem cesarskim, ostateczne wdrożenie polsko-litewskiej unii monetarnej. System wprowadzony w 1580 roku funkcjonował do końca rządów Stefana Batorego i przez znaczną część panowania jego następcy (do roku 1601). W czasach Stefana Batorego pracowały mennice: koronne (Olkusz, Poznań), litewska (Wilno), pruska (Malbork), miejskie (Gdańsk, Ryga). Dwudenary litewskie emitowała ponadto kurlandzka mennica w Mitawie, zaś koronne talary i dukaty król kazał bić w siedmiogrodzkiej mennicy w Nagy Banya. Do mennictwa związanego z panowaniem Stefana Batorego zalicza się również gdańskie monety oblężnicze z roku 1577. 

W okresie panowania Stefana Batorego emitowano szelągi koronne (Olkusz, Poznań), litewskie (Wilno), pruskie (Malbork) oraz miejskie (Ryga, Gdańsk). Ponadto, w czasie wojny Gdańska z Rzeczpospolitą, w roku 1577 w Gdańsku wybijano szelągi oblężnicze. Z wyjątkiem tych ostatnich, szelągi miały próbę srebra II 7/8 łuta, ważyły średnio 1,134 g i zawierały 0,204 g czystego kruszcu. Szelągi oblężnicze zawierały znacznie mniej srebra. Schemat ikonograficzny emisji olkuskich (1579-1586) wykrystalizował się dopiero po pewnym czasie. Początkowo na awersie umieszczano Trzy Zęby (herb Batorych), a na rewersie polskiego orła. Od roku 1580 na awersie utrwalił się schemat z monogramem królewskim „S” pod koroną i herbem Przegonia podskarbiego Jana Dulskiego u dołu oraz napisem otokowym. Na rewersie zaś pod koroną znalazły się herby Polski i Litwy, a u dołu napisu otokowego – Trzy Zęby. (Jako wyjątek można potraktować odmianę z roku 1581, gdzie na rewersie umieszczono jedynie herb Litwy). Emisje mennic poznańskiej (1585-1586) oraz wileńskiej (1579-1585) przejęły ten ogólny schemat. W latach 1584, 1585 z mennicy malborskiej wyszły szelągi dla Prus Królewskich. Mimo iż na rewersie widniał tam polski orzeł z herbem Trzy Zęby na piersi, co mogło sugerować, że są to emisje koronne, a nie pruskie, sprawę rozstrzygał napis w otoku: SOLIDVS TERRARVM PRVS (szeląg ziemi pruskiej). Szelągi ryskie (1582-1586), podobnie jak malborskie, na awersie posiadały pod koroną monogram „S” z herbem Trzy Zęby oraz napis otokowy. Natomiast na rewersie widniał oczywiście herb Rygi i napis otokowy. Na awersie szelągów gdańskich (1578-1582, 1584) umieszczony został orzeł z ramieniem zbrojnym i koroną na szyi (herb Prus Królewskich) oraz napis otokowy. Na rewersie – herb Gdańska i napis otokowy. Spośród szelągów emitowanych w okresie panowania Stefana Batorego zdecydowanie wyróżniają się gdańskie szelągi oblężnicze (1577) z postacią Chrystusa na awersie i z napisem: DEFENDE NOS CHRISTE (broń nas Chryste). Wśród gdańskich szelągów oblężniczych, które zasadniczo były tłoczone przy użyciu walcowej maszyny menniczej, zdarzają się egzemplarze bite tradycyjną metodą młotową. Należą one do wielkich rzadkości numizmatycznych, znanych w kilku egzemplarzach. Odróżnia je od szelągów tłoczonych charakterystyczny krzyż u góry rewersu.  

Aukcja
XI Aukcja Stacjonarna w Hotelu Monopol
gavel
Data
04 marca 2023 CET/Warsaw
date_range
Cena wywoławcza
43 EUR
Stan zachowania
+2 ex. Marzęta
Cena sprzedaży
216 EUR
Przebicie
506%
Wyświetleń: 256 | Ulubione: 14
Aukcja

WÓJCICKI - Polski Dom Aukcyjny

XI Aukcja Stacjonarna w Hotelu Monopol
Data
04 marca 2023 CET/Warsaw
Przebieg licytacji

Licytowane będą wszystkie pozycje

Opłata aukcyjna
19.00%
Podbicia
  1
  > 10
  100
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  3 000
  > 200
  6 000
  > 500
  20 000
  > 1 000
  50 000
  > 2 000
  100 000
  > 5 000
  200 000
  > 10 000
 
Regulamin
O aukcji
FAQ
O sprzedawcy
WÓJCICKI - Polski Dom Aukcyjny
Kontakt
Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki Sp. z o.o.
room
Zwiadowców 9
52-207 Wrocław
phone
+48 71 30 70 111
Godziny otwarcia
Poniedziałek
09:30 - 17:00
Wtorek
09:30 - 17:00
Środa
09:30 - 17:00
Czwartek
09:30 - 17:00
Piątek
09:30 - 17:00
Sobota
Zamknięte
Niedziela
Zamknięte
keyboard_arrow_up